110 Milyon Euro’luk Vurgun | Avusturya’da Noel Öncesi İnternet Yatırım Dolandırıcılığı Patladı

Noel döneminde internet dolandırıcılığı vakaları artıyor – özellikle de şüpheli finansal yatırım teklifleri alanında. Giderek daha fazla Avusturyalı, birikimlerini organize çevrimiçi çetelere kaptırıyor.

Noel döneminde internet üzerindeki dolandırıcılık yöntemleri adeta patlama yaşıyor. Bu nedenle Federal Kriminal Dairesi (BK), Finans Piyasası Denetleme Kurumu (FMA) ve Avrupa Tüketici Merkezi (EVZ), internet üzerinden yapılan yatırım dolandırıcılığına karşı ortak bir uyarı yayımladı. Bu suçun mağdurları çoğu zaman sahte finans sitelerine, yapay zekâ tarafından üretilmiş içeriklere ya da şüpheli kripto tekliflerine kanıyor. Sıklıkla, gerçek olamayacak kadar iyi görünen getiri vaatleriyle tuzağa düşürülüyorlar.

Geçen yıl finans dolandırıcılığından 110 milyon Euro zarar

BK’ye göre bu tür dolandırıcılık modellerinden kaynaklanan zarar 2021’den bu yana sürekli artıyor – geçen yıl bu yolla yaklaşık 110 milyon Euro çalındı. Her bir mağdur ortalama 53.000 Euro kaybediyor. FMA’dan Fiona Springer gazetecilere yaptığı açıklamada, “Sadece mağdur sayısı artmıyor, aynı zamanda her bir mağdur bugün 2023’e kıyasla ortalama 7.000 Euro daha fazla kaybediyor” dedi. BK Başkan Yardımcısı Paul Marouschek ise sık sık “yıkılmış hayatlardan” söz ederek, “çünkü birçok durumda insanların son birikimleri söz konusu” diye konuştu.

Uzmanlara göre çalınan parayı geri almak neredeyse imkânsız – failler yakalansa bile. Springer, “Bu son derece hızlı oluyor, para saatler ya da günler içinde aklanıyor, dağıtılıyor ve ortadan kayboluyor” diye uyarıyor. Söz konusu olan, yurtdışında faaliyet gösteren ve para aklama ya da çağrı merkezi eğitimleri için ayrı bölümlere sahip organize çeteler. Kripto işlemlerinde iz sürmek ise daha da zor.

Failler güven inşa ediyor

Yatırım dolandırıcıları sıklıkla mağdurlarının güvenini istismar ediyor; buna “Pig Butchering” (domuz besleme/kesme) yöntemi de dâhil. Dolandırıcılar sosyal medya ya da flört uygulamalarında kendilerini güvenilir kişiler gibi tanıtıyor ve mağdurlardan – kimi zaman aylar boyunca – giderek daha fazla para koparıyor. Marouschek, “İlk aşamada mağdurla son derece duygusal bir ilişki kuruluyor” diyor.

EVZ Avusturya Direktörü Reinhold Schranz, ünlü isimlerden geldiği iddia edilen sözde yatırım tavsiyelerine karşı da açıkça uyarıyor. Yapay zekâ teknolojileriyle bunlar kolayca sahte olarak üretilebiliyor: “Sadece yaz aylarında Mirjam Weichselbraun, Armin Assinger, Armin Wolf, Arnold Schwarzenegger ve Van der Bellen’in yatırım tavsiyeleriyle ilgili birçok şikâyet aldık.” Failler başlangıçta yalnızca küçük meblağlar talep ediyor ve hatta güven kazanmak için getiri de ödüyor.

Bazen ilk dolandırıcılıktan sonra her şey bitmiyor. “Recovery Scam” olarak adlandırılan yöntemde, FMA Sözcüsü Springer’e göre suçlular özellikle “her şeyini kaybetme korkusu ve geri alma umudu”nu hedef alıyor. İlk dolandırıcılıktan aylar sonra, failler kendilerini yetkili makamlar ya da kripto şirketleri gibi tanıtarak, çalınan paranın ücret ödenmesi karşılığında geri getirilebileceği izlenimini yaratıyor.

Teklifleri erken aşamada görmezden gelin

Kurumlara göre en etkili yöntem önleme. Bir finans teklifine ilişkin kısa bir Google araştırması çoğu zaman yeterli oluyor. Springer, “Bu şirketin lisanslı olup olmadığına bakın – bir banka mı, bir menkul kıymet şirketi mi?” diye öneriyor. “Lütfen hiçbir kişisel veri vermeyin. Aşırı yüksek getiri vaat eden yatırımlara kaydolmayın.” BK, FMA ve EVZ sonbaharda “Yatırım Dolandırıcılığını Tanıyın” başlıklı ortak bir broşür yayımladı.

“Finfluencer”lara karşı dikkat

EVZ ayrıca influencer’lardan gelen finansal tavsiyelere karşı da temkinli olunmasını öneriyor. Birçok “finfluencer”, “tamamen kayıpla sonuçlanabilecek, yüksek derecede spekülatif yatırım ürünleri” için tavsiyelerde bulunuyor ve yalnızca yüksek getirileri öne çıkarıyor. İnternetteki ünlü finans danışmanlarının sergilediği lüks yaşam tarzından da etkilenilmemesi gerektiği belirtiliyor. Schranz, “Instagram’da film yıldızı hayatlarını ya da bulaşıkçıdan milyonerliğe uzanan hikâyelerini anlatıyorlar” diyor; ancak bunun çoğu zaman kiralık lüks arabalar ya da mülklerle sahnelenmiş “masal hikâyeleri” olduğunu vurguluyor.| ©DerVirgül