Avusturya için demokrasi endeksinden hayal kırıklığı yaratan sonuç

Avusturya’daki demokrasi, güncel Demokrasi Endeksi’ne göre temel haklar, sivil toplum ve medya alanlarında belirgin eksiklikler gösteriyor. Artan gözetim ve siyasi müdahaleler durumu daha da kötüleştiriyor.

Demokrasi Endeksi’ne göre Avusturya’daki demokrasinin durumu özellikle temel haklar, sivil toplum ve medya alanlarında belirgin biçimde geriledi. Endeks, Avusturya’daki demokratik göstergelerin durumunu ve gelişimini yıllık olarak değerlendiriyor ve Çarşamba günü Viyana’da düzenlenen bir basın toplantısında tanıtıldı. Demokrasi yedi kurum üzerinden değerlendiriliyor: Egemen [halk], partiler, yasama, yürütme, yargı, medya ve sivil toplum.

Avusturya demokrasisi düşüşte
Endeks, “Demokratie-Index” adlı dernek çatısı altında bir araya gelen dokuz demokratik kuruluş tarafından dördüncü kez hazırlandı. Değerlendirmeye toplam 115 kriter dâhil ediliyor. Genel puan, 2022’deki ilk endekste 57,1 yüzde puan iken şu anda 55,1’e düşmüş durumda.

Dernek başkanı Matthias Zojer, son iki yılda olumlu ve olumsuz gelişmelerin birbirini dengelediğini belirterek şu ifadeyi kullandı: “Ancak açık bir eğilim var ve bu eğilim aşağı yönlü.” Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası’nın olumlu bir adım olduğunu, ancak somut etkilerinin henüz görülmediğini söyledi.

Artan gözetim önemli bir etken
Dijital temel haklar alanında ciddi bir gerileme olduğunu belirten epicenter.works derneğinden dijital haklar savunucusu Thomas Lohninger, onaylanan “Bundestrojaner” [devlet casus yazılımı] ve polis tarafından planlanan şehir merkezinde kapsamlı kamera gözetimi gibi önlemlerle artan denetlemelere dikkat çekti. Ayrıca Veri Koruma Kurumu’nun bütçe kısıtlamaları nedeniyle görevlerini yerine getirmekte zorlandığını, resen denetim veya hukuki görüş gibi temel işlevleri artık yapamadığını vurguladı.

Peršmanhof olayı yankı buldu
Avusturya Demokrasi Vakfı’ndan Marianne Schulze de insan ve temel haklar alanında “endişe verici gelişmeler” yaşandığını söyledi. Aile birleşiminin durdurulması, başörtüsü yasağına ilişkin yasa tasarısı ve huzurevlerinde artan özgürlük kısıtlamalarını örnek gösterdi. Schulze, demokratik kurumlara olan güvenin tehlikede olduğunu belirterek, polisin farklı olaylarda çifte standart uyguladığını eleştirdi. Örneğin 26 Temmuz’da Viyana’da demokrasi karşıtı bir grubun lideri polis tarafından “saygılı biçimde karşılanırken”, ertesi gün tanınmış bir azınlığın anma yeri olan Peršmanhof’taki müdahale zemininin uzun süre belirsiz kaldığını söyledi.

Ayrıca Schulze, geçen yıl sivil toplum kuruluşlarının [STK’lar] siyasi baskı altında kaldığını belirtti. FPÖ’nün bu kuruluşları karalamaya çalıştığını ve vergi israfı yapmakla suçladığını söyledi. Hükümetin mevcut programında demokrasiyi güçlendirmeye yönelik önlemlerin, önceki programa kıyasla daha az yer tuttuğunu ifade etti.

“Durum ciddi ama umutsuz değil”
“Durum ciddi, ama henüz umutsuz değil. Önemli olan, tüm demokratik güçlerin demokrasiyi tehdit eden tehlikelerin farkına varması ve bunlara karşı birlikte, kararlı biçimde hareket etmesidir” dedi Zojer.

Demokrasi Endeksi, kitle gözetiminden vazgeçilmesini, yürütme organına ait belgelerin kamuya açık şekilde yayımlanmasını, yurttaş girişimlerinin güçlendirilmesini ve nitelikli gazeteciliğin hedefli biçimde desteklenmesini öneriyor.

Endeksin hazırlanmasında yer alan dokuz kuruluş arasında Antikorupsyon Halk Girişimi, Demokratiestiftung.at, epicenter.works, Forum Informationsfreiheit, IG Demokratie, Meine Abgeordneten, Presseclub Concordia, SOS Mitmensch ve Wahlbeobachtung.org bulunuyor.| ©DerVirgül