Avusturya Ordusunda Dönüm Noktası | Askerler Artık Uzun Saç Bırakabilecek mi?

Avusturya Anayasa Mahkemesi [VfGH], kadın ve erkek askerlerin saç kuralları konusunda farklı muamele görmesinin anayasaya aykırı olabileceğini açıkladı. Bu karar, 26 Ekim’deki Millî Bayram öncesinde orduda önemli bir değişimin habercisi olabilir.

Bir askerin direnişiyle başlayan süreç

Geçen yıl Die Presse gazetesinde yayımlanan bir yazı, konuyu gündeme taşıdı. Saçlarını uzatıp kadın meslektaşları gibi at kuyruğu yapmak isteyen bir erkek asker, bu nedenle 3000 Euro para cezasına çarptırıldı. Asker, kişisel ve ailevi nedenlerle saçını uzun tuttuğunu, ancak kadın askerlerin saç kurallarına uygun davrandığını savundu.

Savunma Bakanlığı ise o dönem cinsiyet farkını şu sözlerle gerekçelendirmişti: “Kadınlarda uzun saç kişiliğin bir parçasıdır, bu durum erkek askerler için geçerli değildir.” Bu açıklama askeri öfkelendirdi ve konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı.

Mahkemeden önemli uyarı

VfGH, kısa saç zorunluluğunun yalnızca erkek askerler için geçerli olmasının ayrımcılık teşkil edebileceğini belirtti. Mahkemeye göre bu durum, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin [AİHS] 8. maddesinde yer alan “özel ve aile hayatına saygı” ilkesine aykırı olabilir.

Ayrıca, kadın ve erkek askerler için farklı saç kurallarının eşitlik ilkesini ihlal ettiği vurgulandı. Mahkeme, söz konusu düzenlemenin sadece görevle ilgili değil, askerlerin özel yaşamına da müdahale ettiğini belirterek, bunun bir “genelge” değil, yasal dayanağı olmayan “yönetmelik” niteliğinde olduğunu ifade etti.

Bakanlığın savunması

Savunma Bakanlığı, uzun saçların askeri teçhizatın kullanımı, hijyen, yakın muharebe güvenliği ve ordu disiplinini olumsuz etkileyebileceğini savundu. Ayrıca “tek tip görünümün” Bundesheer’in uluslararası imajı açısından önemli olduğunu, kadın askerler için esnek kuralların ise orduya katılımı teşvik etmeyi amaçladığını belirtti.

Yeni dönem kapıda

Mahkeme, yönetmelik incelemesi [E 2467/2024-20] başlatarak süreci resmen açtı. Savunma Bakanlığı bu aşamada görüş bildirebilecek. Ancak mahkemenin ortaya koyduğu güçlü çekinceler dikkate alındığında, bundan sonra hem kadın hem de erkek askerlerin uzun saç taşımasına izin verilmesi bekleniyor.

Uzmanlara göre bu karar, Avusturya ordusunda “tek tip görünüm” anlayışından bireysel özgürlüklere geçişin sembolü olabilir.| ©DerVirgül