Avusturya’da 2,5 milyondan fazla göçmen yaşıyor

2024 yılı ortalamasına göre Avusturya’da yaklaşık 2 milyon 509 bin göçmen kökenli insan yaşıyor. Bu, toplam hanehalkı nüfusunun %27,8’ine denk geliyor (2023’te %27,2). Bunun yaklaşık 1,9 milyonu yurtdışında doğmuş ve Avusturya’ya göç etmiş “birinci nesil” kişilerden oluşuyor. Geriye kalan 634 bin kişi ise “ikinci nesil” olarak, Avusturya’da doğmuş ama anne-babası yurtdışında doğmuş kişilerden oluşuyor. Son on yılda göçmen kökenli nüfus oranı %20,4’ten %27,8’e çıkarak üçte bir oranında arttı.

2025 başında Avusturya’da yaklaşık 1,9 milyon yabancı uyruklu vardı (%20,2). En kalabalık yabancı grup Almanlar (239.500), ardından Rumenler (155.700), Türkler (124.800), Sırplar (122.500) ve Macarlar (112.400) geliyor. İlk 10’da ayrıca Hırvatistan, Suriye, Bosna-Hersek, Ukrayna ve Polonya vatandaşları yer alıyor. Yabancı doğumlu nüfus oranı en yüksek Viyana’da (%40,9), en düşük ise Burgenland’da (%13,7).

İltica başvuruları 2024’te sert düştü
2024’te yaklaşık 25.400 kişi Avusturya’da iltica başvurusu yaptı; bu, 2023’teki 59.200 başvuruya göre belirgin bir düşüş. Başvuruların çoğu Suriyelilerden (13.909) geldi; ardından Afganlar (3.396) ve Türkler (1.121) geldi. Düşüş özellikle Suriye, Afganistan, Türkiye ve Fas’tan gelen başvurularda görüldü. AB genelinde Avusturya, 2024’te en çok iltica başvurusu alan 8. ülke oldu.

2024’te yaklaşık 17.000 kişiye iltica hakkı tanındı; bu, 2023’e göre %1,5 daha az. En çok iltica hakkı Suriyelilere (12.500) verildi. Ayrıca 7.800 kişiye “ikincil koruma” statüsü sağlandı. 2023’te AB’de Almanya, Yunanistan ve Fransa’dan sonra en çok iltica kabulü Avusturya’da gerçekleşti. 2025’te, Suriye vatandaşlarına iltica kararlarının geçici olarak durdurulmasıyla başvuruların daha da düşmesi bekleniyor.

İstihdam ve işsizlikte büyük farklar
2024’te göçmen kökenlilerin istihdam oranı %69 iken, göçmen kökenli olmayanlarda bu oran %76,4 oldu. Afganistan, Suriye ve Irak kökenlilerde bu oran %44,1 ile en düşük seviyedeydi. Özellikle bu ülkelerden gelen kadınlarda istihdam oranı 2023’teki %32,3’ten 2024’te %24,3’e düştü. Erkeklerde oran %55,9.

İşsizlik oranı Avusturya vatandaşlarında %5,7 iken, yabancı uyruklularda %10,5’ti. Afganistan, Suriye ve Irak kökenlilerde bu oran %31,3’e ulaştı. Mesleki eğitim veya kurslara katılan yabancı sayısı %10 artarak 40.500’e çıktı; en büyük artış yine Afganistan, Suriye ve Irak kökenlilerde görüldü.

Sosyal yardımlar ve eğitim durumu
2023’te Avusturya’da 197.000 kişi sosyal yardım veya asgari geçim desteği aldı. Bunların %40,7’si iltica hakkı ya da ikincil koruma statüsüne sahip kişilerdi. AB/EFTA ülkelerinden gelenler %7, üçüncü ülke vatandaşları %11 oranında yer aldı.

2024’te iltica veya ikincil koruma hakkı alanların üçte ikisinin okuma-yazma eksikliği vardı; bunların %44’ü kendi anadilinde de okuma-yazma bilmiyordu.

Okullarda ana dili Almanca olmayan öğrenci sayısı artıyor
Son 10 yılda ana dili Almanca olmayan öğrencilerin oranı %21’den %26,4’e yükseldi. Bu oran özel eğitim okullarında %44,1, ortaokullarda %34,6’ya kadar çıkarken meslek okullarında %11,3’e kadar düşüyor. Ana dili Almanca olmayan öğrenciler, zorunlu eğitimi tamamlama oranında da geride: 14 yaşında zorunlu eğitimde olan öğrenciler arasında, iki yıl sonra hâlâ mezun olamayanların oranı ana dili Almanca olmayanlarda %9, Almanca olanlarda ise %3. | ©DerVirgül