Avusturya’yı Sarsan Olayın Üzerinden 10 Yıl Geçti | 71 Mültecinin Ölümü Hâlâ Hafızalarda

2015 yazının son günlerinde, Aşağı Avusturya’daki A4 otoyolunda park halinde bulunan bir soğutmalı kamyon, Avrupa’daki mülteci krizinin en karanlık anlarından birine sahne oldu. Kamyonun içinde havasızlıktan boğularak yaşamını yitiren 71 kişinin ölümü, üzerinden on yıl geçmesine rağmen hâlâ hafızalardan silinmiş değil.

Kilitli kamyonda can pazarı

27 Ağustos 2015’te, Parndorf yakınlarında acil duraklama alanına terk edilmiş bir tırı kontrol eden otoyol çalışanı, kapalı kasadan dışarı sızan sıvı nedeniyle durumu yetkililere bildirdi. Polis kamyonu açtığında, Afganistan, Suriye, Irak ve İran’dan gelen 59 erkek, sekiz kadın ve dördü çocuk olan toplam 71 kişinin havasızlıktan boğularak öldüğü anlaşıldı. Kamyondaki bazı cesetlerin kimliği günler, hatta aylar süren çalışmalar sonunda tespit edilebildi. Bir kişinin kimliği ise hâlâ bilinmiyor.

Adli tıp uzmanı: “Öleceklerini biliyorlardı”

Viyana Tıp Üniversitesi Adli Tıp Merkezi Başkanı Nikolaus Klupp’un aktardığına göre, kurbanların çoğu ölüm anında ayakta duruyordu. Kamyonun içi hava geçirmezdi ve içeriden açılması mümkün değildi. İnsanlar son ana kadar çıkmak için uğraşmış, kapıyı tekmelemeye çalışmışlardı. Çocuklar, yetişkinlere göre daha çabuk havasızlıktan etkilenmişti. “Orada bulunan herkes çocukların ölümüne tanık oldu” diyor Klupp.

Yargı süreci Macaristan’da yürütüldü

Olayda sorumlu tutulan 14 kişi Macaristan’da yargılandı. Dört ana fail, 2019 yılında ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Diğer 10 kişi ise dört ila sekiz yıl arasında değişen cezalar aldı. Mahkeme, sanıkların kapalı kasa nedeniyle insanların ölebileceğini bildiklerini ve buna rağmen kaçmayı tercih ettiklerini belirtti.

DVI protokolüne göre yürütülen kimlik tespiti

Geride kalan bedenlerin kimlik tespiti, adli tıp uzmanları, kriminal ekipler ve çevirmenler tarafından “Disaster Victim Identification (DVI)” protokolü çerçevesinde yürütüldü. Elde edilen belgeler, parmak izleri, DNA örnekleri ve hatta iç çamaşırlarına gizlenmiş paralar bile kurbanların kimliğini belirlemede kullanıldı. 71 kişiden 70’i tanımlanarak ailelerine teslim edildi. Kimliği belirlenemeyen kişi ise Viyana Merkez Mezarlığı’nda toprağa verildi.

“Böylesi bir olay meslek hayatımda bir dönüm noktasıydı”

Nikolaus Klupp, olayla ilgili olarak, “32 yıllık meslek hayatımda bu kadar sarsıcı bir vaka görmedim” diyor. “Kamyonun boşaltılması sırasında insanların birbirine ait olduğu anlaşılıyordu. Aileler yan yana duruyordu. Bunlar silinmeyecek anılar.”

Sanatla anma: “Memory Box 71”

Bu ağır insanlık trajedisinin 10. yılında, Avusturyalı sanatçı Michael Kos’un hazırladığı “Memory Box 71” adlı kalıcı sanat yerleştirmesi Burgenland’daki Friedensburg Schlaining’in bahçesinde sergilenecek. Kurbanların anısını yaşatmayı amaçlayan bu yapı, Avrupa yolunda yaşamlarını yitiren 71 mültecinin sessiz tanığı olacak.| ©DerVirgül