Sığınmacılar için Almanca kurslarında sıkılaştırma geliyor

Perşembe günü sığınma alanında Almanca kurslarıyla ilgili bir sıkılaştırma duyuruldu. Gözler Aşağı Avusturya ve Yukarı Avusturya’ya çevrildi. Entegrasyon Bakanı Claudia Plakolm [ÖVP], Perşembe günü yaptığı açıklamada, sığınma hakkı tanınanlar için zorunlu Almanca kurslarında daha katı bir yol izleneceğini duyurdu. Gelecekte bu kurslara katılmayanların sosyal yardımlarının kesilebileceği belirtildi. Plakolm, bu konuda Yukarı Avusturya ve Aşağı Avusturya’daki benzer düzenlemeleri örnek göstererek, bu uygulamaların ülke genelinde geçerli hale gelmesini istediğini söyledi. Yeni düzenleme 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek, Plakolm’un bakanlığı kısa süre içinde Bakanlar Kurulu’na bir teklif sunacak.

Bu plan zaten hükümet programında duyurulmuştu. Programa göre, koruma statüsü verilen ve kalma olasılığı yüksek olan sığınmacılar için zorunlu bir entegrasyon programı getirilecek – buna yetkinlik taraması, değerler eğitimi ve Almanca öğretimi dahil olacak. Ayrıca, Almanca kurslarının başarısızlıkla sonuçlanması halinde kişisel katkı payı gibi cezai yaptırımlar da öngörülüyor.

“Bizimle yaşamak isteyen, parçamız olmalı”

Plakolm, Perşembe günü Başbakanlık’ta yaptığı basın toplantısında bu düzenlemenin 2026 itibariyle yürürlüğe gireceğini söyledi. Gelecekte sadece kursa katılmış olmak yeterli olmayacak. Almanca kursuna katılmayanlara katkı payı uygulaması ve sosyal yardımlarda kesinti gibi yaptırımlar getirilecek. Ayrıca öğrenilen bilgileri ölçen bitirme sınavları da olacak. Plakolm’un ofisinden APA’ya yapılan yazılı açıklamada, özellikle Suriye ve Afganistan’dan gelen okuma-yazma bilmeyen kişilere yönelik özel bir bilgilendirme yapılacağı belirtildi.

Plakolm, “Bizimle yaşamak isteyen, parçamız olmalı” dedi. Bunun Almanca öğrenmeyi, iş aramayı ve “kurallara ve değerlere” uymayı kapsadığını söyledi. “Uzun vadeli bir perspektif isteyen herkesten bunu bekliyoruz.” Almanca öğrenmenin bu sürecin “tam merkezinde” yer aldığını vurguladı.

Sığınma hakkı verilmesinde azalma

Plakolm, sığınma başvurularındaki düşüşe dikkat çekerek, daha az bütçe kaynağı kullanılmasını beklediğini belirtti. Geçen yıla kıyasla sığınma hakkı verilenlerin sayısı üçte iki oranında düşmüş durumda, bu nedenle 2025 ve 2026 yılları için normal bütçede bir ayarlama yapılacak. Gelecekteki yaptırım olanakları sayesinde daha az kurs teklifinin yeterli olacağı tahmin ediliyor. 2024 yılı için 60 milyon Euro’luk bir bütçe öngörülmüş, buna ek olarak 67 milyon Euro’luk bir yetki daha ayrılmıştı. 2025 ve 2026 yıllarında toplamda yıllık 87 milyon Euro’luk kaynak öngörülüyor.

Yaptırımların ayrıntıları sorulduğunda Bakan, yazdan önce bir teklif sunacağını söyledi. “Biz, eyaletlerden gelen en iyi uygulamaları temel alıyoruz” dedi. Örneğin, Yukarı Avusturya ve Aşağı Avusturya’da, Almanca veya değerler kurslarına katılmayanların sosyal yardımlarının %50’ye kadar kesildiğini belirtti.

FPÖ: “Ancak yama olur”

FPÖ’den ise eleştiri geldi. Parti Genel Sekreteri Michael Schnedlitz, kurslar ve sosyal yardımlarla ilgili duyurulan sıkılaştırmaların “en iyi ihtimalle bir yamadan ibaret” olduğunu söyledi. “Artık somut adımlar atılmalı: Sığınmacılara artık tek kuruş sosyal yardım verilmemeli, sosyal sisteme giriş hakları olmamalı, sosyal yardımlar sadece Avusturyalılara verilmeli” dedi. Ayrıca, “Brüksel’deki göç yanlısı fanatiklerle yaşanabilecek çatışmadan da Avusturyalıların iyiliği için çekinilmemeli” şeklinde konuştu.

Hukuk uzmanı Obwexer: Uygulanamaz

Innsbruck Üniversitesi Avrupa hukuku uzmanı Walter Obwexer, duyurulan planların bu haliyle hayata geçirilemeyeceğini belirtti: “Avusturya, zorunlu entegrasyon önlemlerinde geçerli AB hukukuna uymak zorunda” dedi. “Presse” gazetesine yaptığı açıklamada, bu tedbirlerin mevcut haliyle AB hukukuna aykırı olduğunu ve bu nedenle değiştirilmesi gerektiğini belirtti.

Obwexer, gerekçe olarak 2025 Şubat ayında Avrupa Adalet Divanı’nın verdiği bir kararı gösterdi. Karar, Hollanda’da uluslararası koruma statüsü verilen Eritreli bir kişinin, başarılı olamadığı bir kurs nedeniyle para cezasına çarptırılması ve kurs kredilerinin geri ödenmesi zorunluluğu üzerine açtığı davaya dayanıyor.

Genel olarak, entegrasyon kurslarına katılmamanın sosyal yardımların düşürülmesi veya para cezası ile sonuçlanmasının AB hukukuna aykırı olduğunu söyleyen Obwexer, bu durumun Yukarı Avusturya’daki Almanca kursu modelini de kapsadığını belirterek, “Bu, 2025 Şubat ayındaki karara kadar yasal sayılıyordu, artık değil” diye konuştu. | ©DerVirgül