Yüksek gıda fiyatlarının sorumlusu kim?

Avusturya Sosyal İşler Bakanı süpermarketleri hedef aldı. Perakendeciler ise kendilerini savunuyor ve yüksek enflasyonun mağduru olduklarını söylüyor.

Gelecek hafta hükümet, yapılacak toplantıda yüksek gıda enflasyonuna karşı önlemler almayı planlıyor, özellikle “Avusturya ek ücreti” mercek altında. Sonunda kim galip gelecek?

Sıcak bir yaz, hararetli tartışmaları da beraberinde getiriyor; siyasi gösteri kavgaları da bunun bir parçası. Son olarak hükümet, süpermarket devleri Spar, Rewe, Hofer ve Lidl’e karşı dava açtı.

Şeffaflık eksikliği nedeniyle dava

Krone gazetesi tarafından analizine göre iddia şu: Şirketler indirimlerde “hile yapıyor” ve yapılan indirimlerde son 30 günün en düşük fiyatını her zaman belirtmiyor. Bu da tüketicilerin gerçek tasarrufu görememesine yol açıyor. Sosyal İşler Bakanı Korinna Schumann, “İnsanların adil fiyatlar ve kasada şeffaflık hakkı var” diyor.

Ancak dava bugüne kadar adı geçen dört şirkete ulaşmadı, bu da şaşkınlık yarattı. Ticaret Birliği Başkanı Rainer Will, “Dava bize henüz tebliğ edilmediği için yorum yapamıyoruz” diyerek, “Fiyat etiketleme konusunda düzenlemeler ve yasalar Avusturya’da başka hiçbir ülkede olmadığı kadar katıdır” diye ekliyor. “Krone” ile yaptığı görüşmede öfkesini dile getiren Will, “Çinli satıcılar istediklerini yapabiliyor, ama bizim perakendecilerimiz yanlış bir şekilde hedef gösteriliyor” dedi.

Bakan: “Yanlış fiyat temeli, sonra abartılı indirim”
Schumann ise perakendecilerin haksız yere hedef alındığını düşünmüyor, konunun adalet meselesi olduğunu söylüyor. Neredeyse %40’lık kampanya oranı, dünyada nadir görülecek kadar yüksek. Perakendeciler bunu Almanya ile farkı açıklamak için kullanıyor. Ancak Schumann, bunun yanlış bir fiyat temelinden yola çıkıp ardından abartılı indirim sunmak anlamına geldiğini belirtiyor. “Özellikle indirimler alışverişte bu kadar merkezi bir rol oynarken, net ve güvenilir kurallara ihtiyacımız var.”

Fiyat savaşı başka bir cephede de sürüyor.
Başbakan Yardımcısı Andreas Babler piyasa müdahalelerini gündeme aldı. Oysa gıda fiyatları son dönemde enflasyonun altında arttı. Will ise başka ülkeleri [örneğin Macaristan] işaret ediyor: “Oralarda bu tür müdahaleler sonunda kıtlığa ve daha fazla pahalılığa yol açtı.”

Perakendeciler kendilerini mağdur görüyor.
Will, “Tüketicilerle aynı gemideyiz. Biz de maliyetlerle mücadele ediyoruz” diyor. Almanya’ya kıyasla personel %31 daha pahalı, bunun nedeni özellikle yan işçilik maliyetleri. Ayrıca perakendenin kazancı da yüksek değil: kâr marjı %1 ile %2,5 arasında, yani oldukça düşük.

Perakende ve siyaset tedarik kısıtlamalarına karşı
En azından bir konuda perakende ve siyaset aynı fikirde: “Avusturya ek ücreti” sona ermeli. Rekabet Kurumu’na göre bu, gıdayı %8 daha pahalı hale getiriyor. Şansölye Christian Stocker, AB düzeyinde baskı yapmayı planlıyor, perakende sektörü de bu uygulamaları yüksek fiyatların ana nedeni olarak görüyor.| ©DerVirgül