İsrail-İran çatışmasının 7. gününde neler oluyor?

İsrail’in İran’daki nükleer tesislere ve füze üslerine saldırmasının ardından iki ülke arasındaki çatışmalar yedinci gününe girdi.

İsrail ordusu, 19 Haziran Perşembe sabahının ilk saatlerinde İran’ın başkenti Tahran ve diğer bazı bölgelerinde bir dizi hava saldırısı gerçekleştirdiğini açıkladı.

Sosyal medya üzerinden yapılan açıklamada hedef alınan noktalarla ilgili ayrıntı verilmezken İran’ın Arak ve Handab kentlerinde yaşayanlara tahliye uyarısında bulunuldu.

Ayrıca ordu tarafından Perşembe sabahı erken saatlerde İran’dan gönderilen bir insansız hava aracının (İHA) engellendiği duyuruldu.

AFP haber ajansının aktardığına göre Perşembe sabahı erken saatlerinde İsrail genelinde sirenler çaldı. İsrail ordusu, İran’dan İsrail’e doğru fırlatılan füzelerin tespit edildiğini duyurdu.

AFP muhabirleri, hem Tel Aviv hem de Kudüs’te patlama sesleri duyulduğunu bildirdi.

Reuters ise İsrail medyasına dayandırdığı haberinde, İran’ın füze saldırısının ardından füzelerin İsrail içinde en az dört farklı noktaya isabet ettiğini aktardı.

ABD Başkanı Donald Trump ise İran’a saldırı seçeneğini değerlendiriyor.

Aralarında BBC’nin ABD’deki yayın ortağı CBS News’in de bulunduğu Amerikan medyasında yer alan haberlere göre Trump, İran’a yönelik askeri saldırı planlarını onayladı ancak henüz nihai bir karar vermiş değil.

Trump kamuoyuna yönelik açıklamalarında temkinli bir tavır sergiliyor.

Gazetecilere yaptığı açıklamada, “Yapabilirim de yapmayabilirim de. Ne yapacağımı kimse bilmiyor,” dedi.

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi’nin Cuma günü Cenevre’de İngiltere, Almanya ve Fransa dışişleri bakanlarıyla görüşmelere katılması bekleniyor.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), İran konulu ikinci bir acil oturum için bugün New York saatiyle 10.00’da (TSİ 17.00) toplanacak.

Toplantı, İran’ın talebi üzerine ve Çin, Pakistan ile Rusya’nın desteğiyle düzenleniyor.

İran’ın talebi doğrultusunda Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Direktörü Rafael Grossi ile BM Siyasi İşler Şefi Rosemary DiCarlo’nun Konsey’e brifing vermesi bekleniyor.

Trump, ‘İran görüşmek istiyor’ iddiasını yineledi
ABD Başkanı Donald Trump, Çarşamba günü gazetecilere yaptığı açıklamada, İran’a ilişkin konuşurken “Onlar anlaşma yapmalıydı, onlara harika bir anlaşma sunmuştum… Sonunda yapmamayı seçtiler ve şimdi keşke yapsaydık diyorlar,” dedi.

Trump, İran temsilcilerinin “görüşmek istediklerini” ve Beyaz Saray’a gelmek istediklerini tekrar iddia etti.

Ancak İran yönetimi daha önce bu iddiayı sosyal medyadan yalanlayarak “Hiçbir İranlı yetkili Beyaz Saray’ın kapısında diz çökmek istemedi,” açıklamasını yapmıştı.

Bir gazetecinin “Rejim değişebilir mi?” sorusuna Trump, “Elbette. Her şey olabilir, değil mi?” yanıtını verdi.

Trump, İran’ın nükleer programına dair müzakerelerde daha önce adım atması gerektiğini söyleyerek “Anlaşma yapmalıydılar,” dedi ve şöyle devam etti:

“Bu ölüm ve yıkım neden? Neden daha önce benimle müzakere etmediler?”

İsrail’in saldırıya başladığı 13 Haziran Cuma gününden önce İran, nükleer programıyla ilgili görüşmelerde yer alıyordu ve ABD ile yapılacak yeni bir müzakere turu için Pazar günü plan yapılmıştı.

Ancak İran, saldırıların başlamasının ardından görüşmelerden çekildi ve saldırılar sürdüğü sürece masaya dönmeyeceğini açıkladı.

Putin: İran bizden yardım istemedi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çarşamba günü Saint Petersburg’da medya temsilcileriyle yaptığı toplantıda İsrail-İran gerilimine değindi.

Associated Press haber ajansının aktardığına göre Putin, “Biz kimseye bir şey dayatmıyoruz. Sadece bu durumdan çıkış için olası bir yol öneriyoruz,” dedi. Kararın başta İran ve İsrail olmak üzere ilgili ülkelerin siyasi liderlerine ait olması gerektiğini belirtti.

AFP muhabirinin “İran sizden yardım istedi mi?” sorusuna ise “İranlı dostlarımız bizden böyle bir talepte bulunmadı,” yanıtını verdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e yönelik olası bir suikastla ilgili soruyu yanıtlamayı reddetti.

St. Petersburg’daki ekonomi forumunun oturum aralarında gazetecilere konuşan Putin, “Bu olasılığı konuşmak bile istemiyorum. Duyuyorum ama konuşmak istemiyorum,” dedi.

İran devlet televizyonu, uydu yayını üzerinden kanallarına erişen izleyicilerin karşısına çıkan “hükümete karşı ayaklanma” çağrısı içeren klibin, “uydu sinyallerine düşman müdahalesi” sonucu görüldüğünü duyurdu.

Videoda, İran yönetiminin halkını “yarı yolda bıraktığı” ifade edilirken, izleyicilere “geleceğinizi kontrol altına alın” çağrısı yapıldı.

Kaynağı bilinmeyen bu video sosyal medyada da hızla yayıldı.

Görüntüde, İsrail’in 13 Haziran’da başlattığı “Yükselen Aslan Operasyonu”nda öldürülen üst düzey İranlı komutanların görüntüleriyle birlikte sağ üst köşede aslan sembolü yer aldı.

Klipte ayrıca 2022’de başörtüsünü düzgün takmadığı gerekçesiyle gözaltında ölen genç kadının ardından başlayan protestolardan sahneler kullanıldı. Bu protestoların ana sloganı “Kadın, Yaşam, Özgürlük” idi. Aynı ifadeyi geçtiğimiz günlerde İsrail Başbakanı Netanyahu da kullanarak İran halkına “ayağa kalkın” çağrısı yapmıştı.

ABD, Ortadoğu’ya hangi askeri unsurları yönlendiriyor?

ABD’nin İsrail’in İran’a yönelik saldırılarına katılabileceği yönündeki spekülasyonlar artarken, Washington Ortadoğu’ya askeri sevkiyatlarını artırıyor.

Bu ayın başlarında bir ABD yetkilisi, bölgede halihazırda yaklaşık 40 bin Amerikan askerinin bulunduğunu açıkladı.

Son birkaç gün içinde, ABD’deki üslerden Avrupa’ya en az 30 askeri uçak sevk edildi. Bu uçakların tamamı, savaş uçakları ve bombardıman uçaklarını havada yakıtla beslemek için kullanılan askeri tanker uçaklar.

USS Nimitz uçak gemisi, Güney Çin Denizi’nden Ortadoğu’ya doğru ilerliyor.

Geminin yanında birkaç güdümlü füze destroyeri de bulunuyor.

Ayrıca, Umman Körfezi ve Basra Körfezi’nde konumlandırılmış diğer Amerikan savaş gemileri de İran’dan atılan füzelerin engellenmesinde İsrail’e destek verdi.

Reuters haber ajansına göre, ABD ayrıca F-16, F-22 ve F-35 savaş uçaklarını Ortadoğu’daki üslerine konuşlandırmış durumda.| BBC