Avusturya Ticaret Odası’nın zam kararı temsil krizini mi derinleştiriyor?

Avusturya Ticaret Odası [WKO] çalışanlarına yüzde 4,2 oranında zam yapma kararı aldı. Bu oran, yüzde 3,5’lik enflasyonun üzerinde kalıyor ve ekonomik durgunluğun derinleştiği, iflasların arttığı bir dönemde alınması nedeniyle büyük tepki çekti. Karar, sadece ekonomik açıdan değil, temsil ettiği kesim açısından da tartışma yaratıyor.

İş dünyasının temsilcisi, kendi personeline cömert davrandı
WKO, yasalar gereği iş dünyasının zorunlu olarak üye olduğu bir kurum. Görevi, işletmelerin çıkarlarını savunmak ve sürdürülebilir ekonomik politikalar için hükümetle sosyal diyalog yürütmek. Ancak tam da işletmelerin maliyet baskısı altında olduğu bir dönemde, kendi çalışanlarına enflasyonun üzerinde zam yapması birçok işverenin tepkisine yol açtı.

Pek çok küçük ve orta ölçekli işletme, artan personel ve enerji giderleriyle ayakta kalmaya çalışırken, aidat ödedikleri kurumun kendi personeline “lüks” bir artış yapması “ikiyüzlülük” olarak görülüyor.

Yasal değil, ama ahlaki bir çelişki
Uzmanlara göre WKO’nun kararı hukuken sorunlu değil. Oda, kendi çalışanlarıyla özel bir işveren olarak toplu sözleşme ilişkisi yürütüyor ve maaş artışını belirleme hakkına sahip. Ancak asıl sorun, etik ve temsil boyutunda.

Ekonomi analisti Thomas Hofer, Die Presse’ye yaptığı değerlendirmede, “Ticaret Odası, iş dünyasına ölçülülük ve sorumluluk çağrısı yaparken, kendi örneğiyle bu çağrıyı zayıflatıyor” diyor.

İşverenlerden artan tepki
Birçok işletme sahibi, Oda’nın bu tutumunu “temsil krizinin” yeni bir göstergesi olarak yorumluyor. Bazı işverenler, “Bizden alınan aidatlarla kendi çalışanlarına zam yapıyorlar, ama bizim sıkıntımızı görmezden geliyorlar” diyerek tepkilerini dile getiriyor.

Sembol değeri yüksek bir hata
Uzmanlara göre mesele sadece maaş artışının oranı değil, zamanlaması ve sembolik etkisi. Ekonomik güvenin zayıfladığı, sosyal gerilimin arttığı bir dönemde, WKO’nun böylesi bir karar alması “güven kaybını hızlandıran bir hata” olarak görülüyor.

Kısacası, Ticaret Odası’nın kendi çalışanlarına yaptığı yüzde 4,2’lik zam, yasal çerçevede meşru olsa da, etik açıdan temsil ettiği kesimle arasındaki uçurumu derinleştiriyor.

Kısaca durumu şöyle özetleyebiliriz:

• WKO iş dünyasının temsilcisi: Normalde şirketlerin çıkarlarını koruması, mali disiplini savunması ve “örnek” davranması bekleniyor.
• Ama kendi personeline enflasyonun üstünde zam yapıyor, üstelik ekonomik kriz ve artan iflasların ortasında.
• Bu durumda, özel sektördeki işverenlere “sıkın dişinizi, fazla zam yapmayın” diyen bir kurumun kendisi tam tersini yapmış oluyor.
• Bu nedenle birçok işletme sahibi, “bizden aidat alıp kendi çalışanlarına zam yapıyorlar, ama bizim sıkıntımızı görmezden geliyorlar” diyerek tepki gösteriyor.

Yani:

Hukuken bu bir “ayrımcılık” değil,
ama etik ve temsil sorunu olarak görülüyor.

Bazı yorumcular bunu, “çıkar çatışması” ya da “ahlaki çifte standart” olarak nitelendiriyor.| ©DerVirgül