Viyana’da 2025 yılı ücretsiz dağıtılacak kitap | Yaşlı Kralın Sürgünü

| Adem Hüyük

Viyana’nın 2025 yılı “Bir Şehir – Bir Kitap.” projesi kapsamında dağıtılacak ücretsiz kitap belli oldu: Arno Geiger’in Alzheimer hastası babasını anlattığı etkileyici romanı Yaşlı Kralın Sürgünü [Orijinal adıyla: Der alte König in seinem Exil]. 100.000 adet basılan kitap, 19 Kasım’dan itibaren şehir genelinde ücretsiz olarak Viyanalılara sunulacak.

Arno Geiger, romanında 90’lı yıllarda Alzheimer teşhisi konan babası August’un zihinsel çöküş sürecini, onunla birlikte yaşadığı deneyimleri son derece içten ve incelikli bir dille aktarıyor. Kitap boyunca, yazarın deyimiyle “bambaşka bir dünyaya sürgün edilen bir kralın” huzursuzluğu satır aralarına siniyor.

“Babam, hiç bilmediği bir dünyaya sürgün edilmiş bir kral kadar huzursuzdu.”
– Arno Geiger

Geiger, bu nedenle romana başka bir isim düşünmediğini söylüyor. Kitap yalnızca bir hastalığı değil; bir babanın, bir ailenin ve insan hafızasının kırılganlığını anlatıyor. Alzheimer hastalığı nedeniyle anılarını yitiren ancak çocuklarını bir “his” olarak kalbinde yaşatmaya devam eden August’un hikâyesi, yalnızca bir bireysel anlatı değil, aynı zamanda küresel bir duruma dokunuş: dünyada yaklaşık 25 milyon Alzheimer hastasına ve ailelerine.

Geiger’in bu eserle layık görüldüğü Avusturya’nın saygın edebiyat ödüllerinden John Beer Literaturpreis, kitabın edebi gücünü ve toplumsal etkisini teyit ediyor. Daha önce “Es geht uns gut”, “Unter der Drachenwand” ve “Die Reise nach Laredo” gibi eserlerle tanınan yazar, bu kitabıyla Avrupa edebiyatında önemli bir iz bırakmış durumda.

Kitaptaki bir diyalog ise Alzheimer’la gelen gerçeklik kırılmasını ve duygu yoğunluğunu şöyle aktarıyor:

– Baba, bak bunlar kendi ellerinle yaptığın bahçe duvarları.
– Doğru, yanıma alayım.
– Ama onları yanında götüremezsin!
– Bundan daha kolay ne var!
– Bu olmaz baba!
– Sana olup olmayacağını göstereceğim.
– Ama baba! Hey! Hey! Bu olmaz! Bana açıklar mısın sen evdeyken nasıl eve götürebilirsin?
– Hiçbir şey anlamıyorum.
– Sen evdesin ama eve gitmek istiyorsun. Evdeyken eve gidilemez.
– Pratikte söylediğin şey doğru!
– O zaman?
– Senin gibi detayla o kadar çok ilgilenmiyorum ben.

“Bir Şehir. Bir Kitap.” projesi 2002 yılından bu yana Viyana’da uygulanıyor. Her yıl belirlenen bir kitap geniş kitlelere ücretsiz olarak ulaştırılıyor ve okurlar arasında ortak bir kültürel zemin oluşturulması hedefleniyor.| ©DerVirgül