Avusturya’da Yaşanan Terör ve Siyasi Saldırıların Tarihi

Deniz Hüyük | Adem Hüyük

Avusturya’nın başkenti Viyana’da 2 Kasım 2020 tarihinde, 4 kişinin hayatını kaybettiği, 7’si ağır en az 27 kişinin yaralandığı saldırıyı IŞİD üstlendi. Ancak Avusturya’da bu saldırı ilk değildi. İmparatorluk yıllarından günümüze, ülkede yaşanan siyasi şiddet, suikast ve terör saldırılarını derledik.

İçişleri Bakanlığı’nın Avusturya’daki resmi terör saldırıları listesi bulunmamakta. Aşağıdaki liste, Maryland Üniversitesi’nin 1970’lere dayanan “Küresel Terörizm Veri Tabanı” ve Viyana Belediye arşivinden derlenmiştir.

Siyasi Şiddetin Başlangıcı: 19. Yüzyıl

Avusturya’da siyasi şiddet eylemleri 19. yüzyılın ortalarında başladı.

• 1848 [6 Ekim]: Savaş Bakanı Kont Latour linç edildi.
• 1853 [18 Şubat]: İmparator I. Franz Joseph’e Macar terzi Johann Libenyi tarafından suikast girişimi düzenlendi.

İmparatorluk ailesine yönelik diğer saldırılar Viyana dışında gerçekleşti:

• İmparatoriçe Elisabeth [Cenevre, 10 Eylül 1898]
• Arşidük Franz Ferdinand ve eşi [Saraybosna, 28 Haziran 1914]

20. Yüzyılın Başları ve Ara Dönem

• 1884 [10 Ocak]: Şirket sahibi Heinrich Eisert anarşistler tarafından öldürüldü.
• 1913 [11 Şubat]: Sosyal demokrat işçi lideri Franz Schuhmeier, Paul Kunschak tarafından öldürüldü.
• 1916 [21 Ekim]: Başbakan Karl Graf Stürgkh, Friedrich Adler tarafından öldürüldü.
• 1923 [17 Şubat]: İş konseyi Franz Birnecker, monarşistler tarafından vuruldu.
• 1924 [1 Haziran]: Federal Şansölye Dr. Ignaz Seipel, Karl Jaworek tarafından ağır şekilde yaralandı.
• 1925 [10 Mart]: Yazar Hugo Bettauer, Ulusal Sosyalist Otto Rothstock tarafından öldürüldü.
• 1927 [26 Kasım]: Belediye Başkanı Karl Seitz’e başarısız suikast girişimi.

Dollfuß Dönemi ve 1930’lar

• 1933 [3 Ekim]: Federal Şansölye Dr. Engelbert Dollfuß, Nasyonal Sosyalist Rudolf Drtil tarafından hafif yaralandı.
• 1934 [25 Temmuz]: Dollfuß, Naziler tarafından bir darbe girişimi sırasında Otto Planetta tarafından öldürüldü.
• 1936 [22 Haziran]: Üniversite profesörü Dr. Moritz Schlick suikast sonucu hayatını kaybetti.

1970’ler: Uluslararası Terör

• 1975 [22 Ekim]: Viyana’da Türk Büyükelçisi Daniş Tunalıgil Ermeni aşırılık yanlıları [ASALA] tarafından öldürüldü.
• 1975 [21 Aralık]: “Carlos” kod adlı militan, OPEC karargahına saldırdı; 3 kişi öldü.

1980’ler: Filistin ve Ermeni Aşırıcılığı

• 1981 [1 Mayıs]: Filistinli Ebu Nidal Grubu, Viyana Belediye Meclisi Üyesi Heinz Nittel’i öldürdü.
• 1981 [29 Ağustos]: Filistinli bir grup, Seitenstettengasse’deki sinagoga saldırdı; 2 kişi öldü.
• 1984 [20 Haziran]: Türkiye’nin Viyana Büyükelçiliği Çalışma Ataşesi Erdoğan Özen, ASALA tarafından bombalı saldırıyla öldürüldü.
• 1984 [19 Kasım]: Türkiye’nin BM Temsilciliği görevli Enver Ergun, arabasında ASALA tarafından vurularak öldürüldü.
• 1985 [27 Aralık]: Abu Nidal grubu, Viyana Havalimanı’nda El Al kontuarına saldırdı; 3 yolcu ve 1 suikastçı öldü, 38 kişi yaralandı.
• 1989 [13 Temmuz]: İran ajanları Viyana’da üç üst düzey Kürt politikacıyı vurdu.

1990’lar: İç Terör

• 1995 [4 Şubat]: Sağcı radikal Franz Fuchs tarafından Oberwart’ta yerleştirilen boru bombası dört Roman’ı öldürdü.
• 1995 [11 Nisan]: Ebergassing’de başarısız saldırı; 2 kişi öldü.

2000’ler ve Sonrası

• 2009 [13 Ocak]: Çeçen Devlet Başkanı Ramzan Kadırov’un koruması Umar Israilow Viyana’da vurularak öldürüldü.
• 2009 [24 Mayıs]: Köktendinci Sihler tarafından Viyana-Rudolfsheim’deki tapınak saldırısında 1 kişi öldü, 9 kişi yaralandı.
• 2017 [30 Haziran]: Tunuslu bir kişi Linz’de yaşlı çifti öldürdü; IŞİD bağlantısı araştırıldı.
• 2018 [12 Mart]: Viyana’daki İran Büyükelçiliği konutuna bıçaklı saldırı düzenlendi; fail vuruldu.
• 2020 [2 Kasım]: Viyana’nın “Bermuda Üçgeni” bölgesinde IŞİD yanlısı saldırgan, yoldan geçenlere ateş açtı; 4 kişi öldü, 27 kişi yaralandı. Saldırgan kısa süre sonra polis tarafından öldürüldü.

Avusturya’daki siyasi şiddet ve terör saldırıları, imparatorluk yıllarından günümüze farklı aktörler ve motivasyonlarla devam etti. Listede hem iç siyaset kaynaklı hem de uluslararası terör bağlantılı saldırılar yer alıyor.| ©DerVirgül