Kar üşüyenler için romantik yağmaz…

Derleyen | Adem Hüyük | Fotoğraf | Eda Elmacı

Kar, beyaz, parlak, çoğunlukla altıgen şekilli, buz kristallerinden oluşan bir yağış çeşididir. Buz kristalleri 0°C altında su buharının yoğunlaşması ile oluşur.

Çok sayıda kar kristal çeşidi olmasına rağmen hepsi altı köşelidir. Kar tanelerinin kristal yapıları birbirinin tıpa tıp aynısı değildir. Mikroskopla büyütülen kar taneleri üzerinde yapılan araştırmalarda, kristal yapıları birbirinin aynı olan iki kar tanesine rastlanmamıştır. Kar kristalleri üzerinde ilk araştırmaları yapan Amerikalı Wilson Bentley, gördüğü muhteşem sanat karşısında adeta büyülenmiş ve elli yıl boyunca sürekli kar kristali fotoğrafı çekmiştir. Elde ettiği 6000 resim içinde kristal yapıları birbirinin aynı olan iki kar tanesine rastlayamamıştır. Daha sonraları diğer bilim adamlarının sürdürdüğü çalışmalar neticesinde şimdiye kadar kar tanecikleri arasında aynı büyüklükte, aynı şekilde ve aynı sayıda su molekülü ihtiva eden iki kristal bile bulunamamıştır.

Kar kristallerinin şekillerinin çok fazla çeşitlilik göstermesi, popüler olan “birbirine benzer iki tane yok” ifadesine yol açmıştır. İstatistik olarak mümkün olmasına rağmen, yere inerken kristalin maruz kaldığı sıcaklık ve nem çok fazla değişkenlik gösterdiği için aynı şekilde iki kristal oldukça ender oluşur. 1885 yılından itibaren mikroskopla fotoğraflama yöntemi ile ikiz kar kristali arama girişimleri sonucunda bugün binlerce kar kristalinin farklı varyasyonlarını bilmekteyiz. Aynı koşullarda oluşan kar kristallerinin birbirlerine benzer olmaları, oluşum ortamları birbirine ne kadar çok benzerse, o kadar olasıdır. Birbirinin aynısı iki kar kristali 1988 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin Wisconsin eyaletinde tespit edilmiştir.

“Kara kış”

Bakmayın siz milletin kar yağışlı günlere “kara kış” filan dediğine. Romantik anlamda karla hiçbir şey yarışamaz.

Bu nedenle, Amerikan edebiyatında karla ilgili pek çok benzetme var. Örneğin, Lara Biyuts soruyor: “İlk kar, ilk aşk gibidir. İlk karı hatırlar mısınız?” Ya da sevdiğinizi, başka bir eşi ve benzeri olmayan, bir kar kristaline de benzetebilirsiniz. Karlı en romantik
Türk atasözü ise “Aşık olmadan önce karda ayak izi bırakmamayı öğrenin”dir.
Birçok kuzey ülkesinde aslında kara bağlı iki mevsim vardır: Yollarda karla mücadele mevsimi ve yolları tamir etme mevsimi. Aslında kış sadece kar mevsimi hatta para kazanma mevsimidir. Bu yüzden kuzey ülkelerinde kar yağması iş, aş ve ekonomi demektir. Kar yağmazsa pek çok kişi iflasa sürüklenir. Yani farklı bir şekilde de olsa onlar için de kar yağışı “duygusal” bir olay.

Pek çok kültürde kar kristalleri, cennetten doğaya gelen veya düşen öpücükler olarak görülür. Benim en çok hoşuma gidenlerden biri, Lewis Carroll’un “Alis Harikalar Diyarında”ki benzetmesidir. Yazar kar yağışının nazikçe doğayı öpmesinden ve bir battaniye gibi örtmesinden dolayı ağaçlara ve kırlara olan aşkından şüpheleniyor. Kar yağışından sonra etrafı saran sessizliği de sevgililerini yaz aylarına kadar uykuya yatırması olarak yorumluyor. Sophia Loren ise karı, sekse benzetmiş ki ne söylediğini siz tahmin edin artık… Kime göre de kar, kardan adamın gökten düşen parçalarıdır!
Ortalama bir kar kristalinin havada düşme hızı saatte 5 kilometredir. Kar kristallerinin havadaki bu kibar düşüşü de pek çok kişinin dikkatini çekmiş. Örneğin “Şeker Kraliçe”nin yazarı
Sarah Addison Allen’e göre, “kar dünyası öyle büyüleyicidir ki kar kristalleri insanların bacaklarına sürünen ev kedisi gibi döne döne düşer.” Kar kristallerini, sevgi arayan kedi yavrusuna benzetmek benim hiç aklıma gelmezdi.

Kar üşüyenler için romantik yağmaz…

Soğuk kış gecelerinde kimilerinin karda yuvarlanmak için sokağa çıkmasının, gidecek yerleri olmayan ve sokaklarda yaşayanlar için bir anlamı yoktur. Birileri kar yağsın diye beklerken, birileri ise hiç yağmaması için dua eder. Evsiz insanlar, kar yağışından sonra başlayan tipi nedeniyle donarak hayatlarını kaybederler.

Gece saatlerinde yağan kar yüzünden kapanan yolları açmak için, geceden başlayan yol temizleme işleri ve o işleri yapan işçiler. Onlar içinde, kar yağışı romantik bir ortam yaratmamaktadır.

Ancak, doğanın dengesi ve tabi ki çocuklar için kar yağmasını hep temenni ederiz… | © DerVirgül

Ek kaynak: Özgür Ansiklopedi/ Mikdat Kadıoğlu-Milliyet